Konpetentziak (Jose Moya)

Jose Moyak konpetentzie buruzko hitzaldi baten bitartez, haiei buruzko informazio orokorra bermatu egin digu. Hasten da konpetentzien definizioa azaltzen, modu simple eta ulerkor batean: ``Es la forma en que una persona movilizaa todos sus recursos para resolver sus tareas y contextos definidos. No por que una persona sepa mas es mas competente, sino la que sabe utilizar mejor todos sus recursos´´ 

Berarentzat azken finean konpetentziak dira pertsonen ezagutza multzoak, eta lortu egingo du konpetentzien helburua ezagutza multzo hori ondo erabiltzen duenean.

Konpetentzia duen pertsona batek errekurtso guztiak erabiltzen ditu bere lanetan egokitzeko, horregatik ikaskuntza mota desberdinak aztertzen ditu: gaitasunak, konportamendua, kondukta eta konpetentziak. Hau zen Logse-ri buruz aipatu egin zuena: ``La logse, no desecho los objetivos, decia que eran importantes junto a las capacidades y comportamientos´´ Horregatik gaur egun, lau ikaskuntza motak dira garrantzitsuak, baina batez ere konpetentziak. 

Zortzi ikaskuntza motak bereizten dira, eta derrigorrezkoak dira jakitea Lhene Hezkuntza eta Bigarren Hezkuntzaren prozesuan. Europa maila izango dira aztertuak eta hiru kriterio argi burutuko ditu:

• Lehenengoa, hezkuntza mundu guztiaren eskura egon behar duela. Derrigorrezko hezkuntza bada, ezin du selekzio baten bitartez funtzionatu. Hau da, guztioi lagundu behar die, denon eskura egoteko. Beharrezkoak diren baliabideak eskura izateko.
• Bigarrena, baliagarriak izan behar dira ikaskuntza horiek bizitzako gauza guztietarako. Josek esaten duen bezala, pertsona izatera ailegatzeko.
• Eta hirugarrena, lagundu behar dutela ikasten ikastera. Ikasketak, bizitzan osoan zehar emango direlako.

Bestetik azaltzen du konpetentziak edozein egoeratan berrezkuratu ahal direla. Baina lortu ahal izateko gure eginkizunak oso ondo definitu behar ditugu, eta gustiok batera parte hartzea beraien garapenean.

Jose Moyak emandako hitzaldiarekin bukatzeko ebaluazioei buruz hitz egiten du; hau da, konpetentziak ebaluatu ahal diren ala ez. Ebaluazio guztietarako kriterio batzuk egon behar dira, eta horiek kurrikuluem barruan daude sartuta, horregatik konpetentziak kriterio horiekin erlazionatu behar ditugu.